Een distributieriem is een getande riem van een rubberachtige kunststof. Zijn taak bestaat uit het synchroon (op tijd) laten bewegen van onderdelen in de motor.

Werking

Om het principe te illustreren, verdelen we de motor in een bovenste en een onderste helft. In het onderste deel van de motor zit de krukas, een draaiend geheel. Verbindingsstangen en zuigers zijn met de krukas verbonden. Terwijl het lucht-brandstofmengsel in de cilinder wordt gespoten, bewegen de zuigers neerwaarts en laten de krukas draaien. Deze heeft aan de voorkant een tandwiel. De distributieriem is met dit tandwiel verbonden. De draaiende krukas laat de riem bewegen en deze zet op zijn beurt de bovenkant van de motor in beweging. Daar zit de nokkenas, of zoals in sommige motoren, meerdere nokkenassen. Deze zijn ook voorzien van tandwielen, waarop de riem loopt. De draaiende nokkenas duwt de kleppen open en laat zo het lucht-brandstofmengsel in de cilinder via de inlaatklep. Wanneer de bougie vonkt, verbrandt het mengsel en de uitlaatgassen verlaten de motor via de uitlaatklep. Veel beweging, die allemaal op precies het juiste moment moet gebeuren. Deze timing wordt door de distributieriem met zijn vertanding verzorgd.

Scheuren

De riem is, zoals al eerder gezegd, gemaakt van een sterke, rubberachtige kunststof met versteviging. Naarmate hij veroudert, verliest het onderdeel zijn flexibiliteit. De vertanding verslijt en de riem vertoont barsten. Uiteindelijk zou de riem kunnen scheuren. Wanneer dat gebeurt, blijft de krukas draaien en duwt hij de zuiger omhoog. Deze raakt vervolgens de kleppen, die meestal nog openstaan, en door de impact verbuigen. Deze schade is zeer ernstig. Mogelijkerwijs moet de hele motor dan worden ontmanteld. Een distributieriem tijdig vervangen is beslist een minder kostbare onderhoudsmaatregel.

De distributieriem zit achter de motorafdekking. Dit maakt een visuele inspectie lastig. Om de toestand van de riem te checken, moet de behalve de afdekplaat van de motor ook een aantal andere aandrijfriemen en externe componenten worden verwijderd, die aan de voorkant van de motor zijn geschroefd.

Vervangen

Voor zover er zich symptomen van slijtage voordoen, zijn die het gevolg van een verkeerde timing tussen de nokkenas en krukas, die een OBD2-foutcode genereert en het motorwaarschuwingslampje laat branden. Vaak treedt een defect plotseling op, namelijk het scheuren of slippen van de riem en dan moet ook onmiddellijk worden opgetreden.

Normaal gezien moet de distributieriem worden vervangen op het moment dat wordt aanbevolen door de fabrikant. Vervanging is onderdeel van regulier auto-onderhoud. Doorgaans heeft een riem een levensduur van vijf jaar. Dit komt overeen met 90.000 – 100.000 km. Wanneer er nauwelijks met de auto wordt gereden, is inspectie niettemin aan te raden. De kunststof wordt na verloop van tijd broos.

Wanneer je een tweedehands auto hebt gekocht en je niet over onderhoudsdocumentatie beschikt, doe je er goed aan, om ervan uit te gaan dat de riem niet volgens het onderhoudsschema werd vervangen. Het checken van de riem is bijna net zoveel werk als de vervanging ervan. Vervangen is in dit geval de beste optie, tenzij de riem bij inspectie echt nagelnieuw blijkt te zijn.

Kosten

Veel auto-eigenaren schrikken nogal van de kosten, die voor de vervanging van een distributieriem op hen afkomen. Het onderdeel op zich is helemaal niet duur. Er gaat in deze reparatie echter nogal veel werk zitten omdat de motor uit elkaar wordt gehaald. In veel motoren drijft de riem ook de waterpomp aan, die tevens wordt vervangen. Ook de riemspanner en de omlooprollen worden vernieuwd. Niet zelden neemt de mecanicien ook de vervanging van andere onderdelen op zich, die wellicht nog goed functioneren maar er behoorlijk versleten uitzien, zoals de oliepomp of zelfs de krukas. Dat drijft de arbeidskosten in de hoogte. Wanneer je echter in de nabije toekomst voor een aparte vervanging van deze onderdelen moet terugkomen, ben je nog duurder uit.

Voor degenen die overwegen, de vervanging in eigen regie uit te voeren, is een hoge mate aan technische kennis vereist, aangezien de krukas en nokkenas “getimed” moeten zijn. Meer bepaald: de tandwielen van de krukas en de nokkenas en het motorblok zijn voorzien van markeringen, die de positie van de onderdelen aangeeft, waarin zij moeten staan voor de vervanging van de distributieriem. Als dit niet correct wordt uitgevoerd, krijg je onherroepelijk te maken met ontstekingsfouten en mogelijkerwijs motorschade, die vervanging nou juist moet voorkomen. Weet dus wat je doet en speel op veilig, ook als dit wat meer kost.

Infos:
https://www.autoonderdelen24.be/automaterialen/distributieriem.html
https://gocar.be/nl/autonieuws/praktisch/moet-je-de-distributieriem-vervangen-zoals-voorgeschreven